Detacheringsbureau VVD

Ik schrijf al over ze sinds ik een blog heb (13 jaar): de Charlatans. De Charlatans zijn de bestuurlijke job-hoppers die zich verrijken door elkaar de lucratieve baantjes toe te schuiven. Bij voorkeur ad interim baantjes, opdat ze zich uit de voeten kunnen maken zodra ze door de mand vallen. Nederland heeft een heel contingent van deze lieden.
Je komt ze telkens en overal weer tegen. Onbeschaamd worden de zakken gevuld met buitensporige salarissen, niet zelden op kosten van de belastingbetaler.

Het belangrijkste informele detacheringsbureau voor zakkenvullers is de VVD, zo bleek de afgelopen week weer bij de affaire Opstelten. De minister van Veiligheid en Justitie had enkele jaren geleden absurd dure interim-managers ingehuurd om de ontwikkeling van de ICT bij de nieuwe Nationale Politie te redden. Het ging om Jo van den Hanenberg en Pieter Cloo. Volkomen in strijd met de wet Normering Topinkomens kregen zij drie keer de Balkenendenorm betaald. Het was de NRC die dit boven water kreeg.

Sneue uitvlucht

Een minister van Veiligheid en Justitie die de wet overtreedt is niet te handhaven. En daarom werd de meest sneue uitvlucht uit de Nederlandse politieke geschiedenis verzonnen: het waren geen tópfunctionarissen. Zelfs voor meest pover begaafden in ons land is dit een diepe belediging van hun begripsvermogen.
Het is ook gewoon een leugen. Op de site van de Rijksoverheid werd de benoeming van Cloo destijds gemeld. Saillant is dat laatste zinnetje: ‘De benoeming van de heer Cloo is tot stand gekomen via de procedure voor de topmanagementgroep van de Algemene Bestuursdienst.’

Toiletbrillen

Bij Pieter de Cloo was het voor mij feest der herkenning. Al in 2004 speelde hij één van de hoofdrollen in een fijn stukje over de exorbitante verbouwing van het UWV hoofdkantoor in Amsterdam. Samen met zijn kompaan Tjibbe Joustra had hij de directieburelen laten optuigen met marmer, kersenhout, gouden toiletbrillen (naar men zegt) en meer van die fratsen waar de jetset in Saint-Tropez nog een puntje aan kon zuigen.

Hun koppen rolden, maar geen nood, het ‘old boys network’ had wel weer iets anders in petto voor de heren. Zo mocht Joustra achtereenvolgens weer aanschuiven als Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding (hier zijn wij goed weggekomen) en voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Zijn voorganger Van Vollenhoven noemde het een ‘politieke benoeming’.

Janboel

U moet het CV van zo’n redder des vaderlands (ad interim) eens doornemen. Het is een janboel van activiteiten die in het algemeen weinig relatie vertonen met de gevolgde studie. Als u zelf zo’n CV heeft valt dat al gauw in de categorie ‘twaalf ambachten, dertien ongelukken’ en bent u in een sollicitatiegesprek kansloos.
Kernvaardigheden voor het reizend circus van interim-managers en -consultants lijken te zijn: bluffen, netwerken, voorzitten en het alfmannetje (m/v) uithangen. Lidmaatschap van de VVD is natuurlijk van eminent belang.

Lanterfanten en klaplopen

In het geval dat een interim-manager wél deskundig is en zijn opdracht tot een goed einde brengt, is het nog steeds niet verdedigbaar dat hij scheepsladingen met euro’s toegeschoven krijgt. Het is eenvoudig een kwestie van maatschappelijk fatsoen om dergelijke beloningen niet te willen. Alsof de rest van het land intussen maar wat loopt te lanterfanten en te klaplopen. Maar dat snappen ze bij de VVD niet.

Bombast

Hoe nu verder met Opstelten? Al eerder werd zijn vermoede mentale afkalving openlijk aan de orde gesteld, maar dit probleem werd uiteraard ontkend.
Toch doet hij er goed aan om minstens de eer aan zichzelf te houden. Hem kleeft al jaren het beeld aan van hakkelende paljas, die ik eigenlijk nog nooit heb kunnen betrappen op diepere inzichten, ook niet in zijn burgemeesterstijd. Achteraf bezien kan hij in de verste verte niet in de schaduw staan van mensen als Van der Laan en Aboutaleb. Zo’n man komt als minister van Veiligheid en Justitie dan al helemáál kwaliteit te kort.
Bij problemen gooit hij er (naar nu blijkt) een flinke zak geld tegenaan, slaat wat doortastend klinkende taal uit en denkt het varkentje dan gewassen te hebben. Eigenlijk gewoon het niveau van dat stoere programma Tros Regelrecht dat hij indertijd presenteerde.
Bombast en drie keer niks dus.

Opmerkelijk: Achteraf kwam ik nog een tien jaar oud artikel van mezelf tegen over de ‘bestuursverslaving’ van mevrouw Leemhuis (uiteraard VVD). En je raadt het al: de regering heeft zich destijds inzake de Nationale Politie laten adviseren door een commissie onder haar leiding, de Commissie Leemhuis.

Update: de foto van Ivo Opstelten heb ik ijlings vervangen door een afbeelding met een stand-in, want de oorspronkelijke editie was gewoon niet om aan te zien voldeed niet aan de esthetische standaarden die gelden op dit blog.

Update 2: De heren Opstelten en Teeven hebben op 9 maart 2015 hun ontslag moeten indienen wegens het onjuist informeren van de Kamer omtrent een overeenkomst in 2001 tussen Justitie en de crimineel Cees H. Het heeft er alle schijn van dat het ministerie z’n uiterste best heeft gedaan om de ware inhoud van de overeenkomst en de hoogte van het bedrag dat aan de crimineel is betaald verborgen te houden voor de Tweede Kamer.

Laatste revisie op 8 februari 2019.