Het zijn de goden die altijd moeilijk doen

Ik bezocht de opgravingen in Zippori, een oude stad in Israël met ruïnes van Romeinen, Byzantijnen en Kruisvaarders. Restanten uit de eeuwen voor en na Christus, nu een rommeltje, in die tijd een voorname stad.
Opvallend waren de mozaïekvloeren die de rijke stinkerds destijds in hun huizen lieten leggen door ongetwijfeld arme kunstenaars. Ze beheersten de techniek tot in de perfectie. Hun werk bleef grotendeels bewaard.

De borsten van de Amazones

Zo was er een afbeelding van Amazones, vrouwelijke boogschutters te paard. Over hen gaat het verhaal dat ze hun rechter borst amputeerden, want die zat maar in de weg bij het aanleggen van de pijl op de boog. Verwondering bij de archeologen, want op het mozaïek was de Amazone nog in het bezit van haar rechter borst. Was hier dan sprake van een mythe? Mijn intuïtie zegt dat de mozaïeklegger zich bij deze opdracht niet het plezier van uitgerekend een fijne borstpartij heeft laten ontnemen. Zo’n amputatie was bovendien geen fris gezicht voor de kleinkinderen die op opa’s nieuwe vloer zaten te knikkeren.
Ik stel het mij maar zo voor.

Niet omkijken!

Eveneens afgebeeld was het verhaal van Orpheus. U kent het wel van school: fantastische zanger weet iedereen te ontroeren met zijn prachtige stem en zijn spel op de lier. Hij trouwt met de nimf Euridice. Helaas sterft zijn geliefde al spoedig door een adderbeet.

Orpheus daalt af naar het dodenrijk en weet de heersers daarvan, Hades en zijn vrouw Persephone, met zijn prachtige muziek te vermurwen om hem met Euridice weer terug te laten keren naar de levenden. Ze gaan, op één voorwaarde: Orpheus mag niet naar zijn geliefde omkijken vóór ze het zonlicht bereiken. U raadt het al: Orpheus keek wél een keertje om en zijn geliefde viel voorgoed terug naar het schimmenrijk.

Dat was natuurlijk een beetje dom van Orpheus. Hij had geen risico moeten nemen en die meid voor zich uit moeten laten lopen. Maar het meest ergerlijke vind ik aan dit soort verhalen dat goden van die belachelijke voorwaarden gaan stellen! Laat zo’n jong stel toch gewoon lekker gaan! Doe niet moeilijk!

Sodom en Gomorra

De religie is ervan doortrokken. Abraham had bijna zijn eigen zoon de strot afgesneden omdat zijn God zo nodig een bewijs van vertrouwen wilde. Pas op het laatste moment greep God in. Hier moet de arme Abraham een behoorlijk post-traumatisch stresssyndroom aan over hebben gehouden.

Nog zo’n geintje: Sodom en Gomorra. Twee verdorven steden. God wil ze vernietigen. Maar Abrahams neef Lot woont in Sodom. God stuurt hem twee engelen om hem te waarschuwen. Lot krijgt van God de kans met zijn gezinsleden te vluchten. Op één voorwaarde: ze mogen niet omkijken. Lots vrouw doet dat tóch en verandert in een zoutpilaar. Qua straf creatief, je moet er maar op komen, op die zoutpilaar, maar verder natuurlijk weer pure religieuze wreedheid. Achter je staat de hele stad in de fik, met je woning en je hele bedoeninkje, maar nee, je mag níet omkijken!

Ik geef alles beknopt weer, lees hier het hele verhaal, want interessant is ook om te lezen hoe Lot zijn beide dochters ter beschikking stelt om de homoseksuele verkrachting van de twee engelen te voorkomen. Daar kom je tegenwoordig #metoo-gewijs niet mee weg! Saillant is ook dat de expliciet homoseksuele dreiging alleen in de christelijke bijbel is vermeld, niet in de Hebreeuwse geschriften. En zo was in het christendom al vroeg de basis gelegd voor de Nashville verklaring.

U merkt wel, mijn bezoek aan het mooie Zippori heeft uiteindelijk geleid tot veel kennis, inzicht en daaruit voortvloeiende ergernis. Ik wilde deze religieuze misstanden maar even aan de kaak stellen.

Afbeelding: Amazone in een mozaïek in Zippori, Israël. Eigen foto.

Laatste revisie op 6 maart 2019.