Artificiële intelligentie wordt onze ondergang

Artificiële intelligentie wordt onze ondergang – Ik begin mij onderhand bij het verschijnsel Artificiële Intelligentie (AI) net zo te voelen als mijn moeder indertijd bij de bediening van de nieuwe videorecorder. Maar daar zat tenminste nog een handleiding bij en een zoon die verstand had van dat soort dingen. Bij AI, dat steeds meer zal worden gezien als een bedreiging, worden we volkomen aan ons lot overgelaten. We kunnen hooguit hopen dat in de algoritmes de robotwetten van Asimov zijn ingebouwd, maar ik vrees van niet. Artificiële intelligentie wordt onze ondergang.
Voor de niet-science fiction kenners zal ik deze robotwetten hier door ChatGPT laten citeren:

1. Een robot mag een mens geen letsel toebrengen of, door niet te handelen, toestaan dat een mens letsel oploopt.
2. Een robot moet de bevelen uitvoeren die hem door mensen gegeven worden, behalve wanneer zulke bevelen in strijd zijn met de Eerste Wet.
3. Een robot moet zijn eigen bestaan beschermen, zolang deze bescherming niet in strijd is met de Eerste of Tweede Wet.

Later voegde Asimov een Nulde Wet toe:
Een robot mag de mensheid niet schaden, of door niet te handelen, toestaan dat de mensheid schade oploopt.

Deze wetten dienden als een ethisch kader in Asimovs verhalen en leidden vaak tot complexe morele dilemma’s en onverwachte interpretaties door de robots zelf.
Tot zover ChatGPT.

Zorgen

Nu ik weer: Er is reden om ons zorgen te maken. AI komt of is in handen van techreuzen. En bij lieden als Elon Musk (hij wilde OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT, kopen) ligt dat in verkeerde handen. Hiermee kun je de wereld op zijn minst op een verkeerde manier beïnvloeden en veel te veel macht uitoefenen. Gewone burgers begrijpen het niet, hebben er geen vat op, kunnen zich er niet tegen verzetten. Wat voor algoritmes hebben ons straks in de tang? Binnen de EU wil men weliswaar regels stellen, maar in de VS willen Trump en Musk AI gewoon de vrije hand geven. Want: ongebreideld kapitalisme. Ze weten waarschijnlijk niet eens wat het allemaal voorstelt en dat ze de beer loslaten in eigen huis en ver daarbuiten.

Straks bepalen geheime algoritmes de rechtspraak, de financiële wereld, tegen wie we oorlog moeten voeren, wie een medische behandeling krijgt en wie dood gaat, wie sociale hulp krijgt en wie niet (bijna niemand, gok ik), wie een studiebeurs krijgt, waar de maatschappelijke prioriteiten liggen, hoe we moeten denken en voelen. Ook wordt de mens binnen afzienbare tijd volledig handelingsonbekwaam, alles wordt geregeld door de zelfstandig denkende computer. Je hoeft zelf weinig meer te leren.

Terwijl ik dit allemaal opschrijf, bedenk ik ineens (beetje laat geef ik toe): waarom laat ik ChatGPT niet zelf uitleggen wat de gevaren van AI zijn?
Het resultaat is even uitgebreid als treurigstemmend. Hier komt ie:

De gevaren van AI kunnen op verschillende niveaus worden bekeken: technisch, sociaal, economisch en ethisch. Hier zijn enkele belangrijke risico’s:

• Technische gevaren
  • Bias en discriminatie: AI-modellen worden getraind op bestaande data en kunnen vooroordelen versterken, wat kan leiden tot discriminatie in bijvoorbeeld sollicitaties of kredietverstrekking.
  • Fouten en onnauwkeurigheid: AI kan verkeerde informatie genereren (zoals hallucinaties in chatbots), wat kan leiden tot misinformatie.
  • Cybersecurity-risico’s: AI kan worden gebruikt voor hacking, phishing en deepfakes, waardoor misleiding en fraude makkelijker worden.
• Sociale gevaren
  • Privacyverlies: AI-systemen verzamelen en analyseren enorme hoeveelheden data, wat kan leiden tot privacyschendingen.
  • Manipulatie en desinformatie: AI kan worden ingezet om overtuigende nepcontent te maken, zoals deepfake-video’s of fake news, wat de publieke opinie kan beïnvloeden.
  • Erosie van menselijk contact: Te veel afhankelijkheid van AI, bijvoorbeeld in klantenservice of zorg, kan menselijke interactie verminderen.
• Economische gevaren
  • Banenverlies: Automatisering kan leiden tot het verdwijnen van banen, vooral in sectoren zoals transport, administratie en productie.
  • Marktconcentratie: Grote techbedrijven hebben vaak een monopolie op AI-technologie, wat concurrentie kan beperken en ongelijkheid kan vergroten.
  • Ongelijkheid: Niet alle landen en bedrijven hebben gelijke toegang tot AI, wat kan leiden tot een grotere kloof tussen rijke en arme landen of bedrijven.
• Ethische en existentiële gevaren
  • Autonome wapens: AI kan worden gebruikt in militaire toepassingen, zoals drones en killer robots, met mogelijk catastrofale gevolgen.
  • Onvoorspelbaarheid: Geavanceerde AI-systemen kunnen gedrag vertonen dat moeilijk te controleren of begrijpen is, wat risico’s met zich meebrengt.
  • Existentieel risico: Sommigen vrezen dat superintelligente AI zich tegen de mensheid kan keren als we de controle verliezen.

Bent u daar nog? Mijn conclusie: wij zijn reddeloos verloren, tot slavernij gedoemd misschien wel. En daar investeert de EU nu 200 miljard euro in. Waar komen die miljarden eigenlijk vandaan?

Laatste revisie op 15 februari 2025.