Longontsteking: old people’s friend

De afgelopen week werden de verpleeghuizen op slot gedaan. Bezoek mag er niet meer komen, behalve in uitzonderlijke gevallen. Het risico op besmetting met het corona-virus is veel te groot. Inderdaad sterven mensen in (en afkomstig uit) verpleeghuizen onevenredig vaak. De mensen daar zijn nu eenmaal zwak en kwetsbaar.

Maar het gevaar komt niet alleen van buitenaf. Ook zonder corona is de verpleeghuisbewoner zijn leven niet zeker. Uiteraard vanwege de leeftijd, maar vooral door de medebewoners en het gebrek aan voldoende (hoger) geschoold personeel. Want dat personeel moest het afgelopen decennium natuurlijk veel goedkoper en dus eenvoudiger opgeleid zijn. Je mocht blij zijn wanneer er in het verpleeghuis één echte verplegende rondliep. Meestal moest die zichzelf nog verdelen over meerdere locaties.
Logisch gevolg: de risico’s worden niet altijd tijdig en juist ingeschat.

Verkoudheidsvirus

Mijn vader en moeder overleden tien jaar geleden. Mijn moeder ging eerst, een paar maanden later mijn vader. Dat zie je vaker na het overlijden van de partner, ze zien het leven niet meer zitten.
Mijn vader woonde op een afdeling met gezellige huiskamers. Lief personeel. In die periode heerste er weer een of ander verkoudheidsvirus.

Blaffen en rochelen

Ik zag wel hoe dat kwam. De mensen stonden in hun rolstoelen dikwijls samen in een huiskamer geparkeerd. Ik zie nog voor me hoe in die kamer een afzichtelijk dikke vrouw centraal stond opgesteld. Ja sorry, daar kon die vrouw natuurlijk ook niets aan doen, maar ze kon zo weggelopen zijn uit een cartoon van Hein de Kort, dan heeft u een beetje een beeld. Die vrouw zat de ganse dag vanuit haar rolstoel in het rond te blaffen. Bij elke hoest golfden de vetrollen over de leuningen van haar rolstoel. Ze zat te kwijlen en te rochelen met een kracht dat de omringende medebewoners wel besmet moesten raken.

Ik opperde tegen het personeel dat het misschien verstandig was om die vrouw een beetje apart te zetten. Dat deden ze op zeker moment, maar het was al te laat. Diezelfde week nog zaten alle andere bewoners eveneens in koor te blaffen.

Percolator

Mijn vader begon ook te hoesten en te hijgen. Hij rochelde als een percolator. Snot hing uit zijn neus. Volledig ontluisterd en ontmoedigd lag hij voorover met zijn hoofd op zijn armen op tafel. Er lag een klodder vanillevla op zijn broek. Ik zei dat ze hem maar in bed moesten leggen. Men sputterde wat tegen, want ze vonden dat de bewoners zoveel mogelijk hun normale dagritme moesten houden en dus niet teveel in bed moesten liggen. Maar uiteindelijk mocht hij dan toch. Diezelfde avond moest hij aan de zuurstof, een paar uur later overleed hij.

Als ik me goed herinner legden daar binnen een maand tijd wel twaalf mensen het loodje. De verzorgsters waren er helemaal ontdaan van.

Ingebouwd in het zorgsysteem

Ik keek er niet vreemd van op. Kennelijk was er niet echt een gedegen protocol om besmettingen te voorkomen, om mensen in quarantaine te plaatsen. De verpleeghuisarts noemde een longontsteking ‘old people’s friend’. Het schijnt namelijk een tamelijk vredige dood te zijn, uiteraard ondersteund door morfine en slaapmiddelen.

Een paar jaar later is het verpleeghuis ingrijpend gemoderniseerd. Maar het zou mij niets verbazen als het besmettingsgevaar nog altijd even groot is. Misschien ben ik te cynisch, maar degenen die er beroepsmatig bij betrokken zijn beschouwen het verpleeghuis nu eenmaal als eindstation voor de bewoners. Je moet tenslotte érgens aan doodgaan, of het nu een griepje is of het corona-virus.

Verbaas u dus niet als u de komende tijd nog hele cohorten tachtig-plussers ziet sneuvelen op het corona-slagveld. Het zit al dan niet bewust ingebouwd in ons zorgsysteem.

Laatste revisie op 17 april 2020.